Ebelik Öğrencisi Olmak

Ebelik; insanoğlunun var olduğu her dönemde kadına hizmet veren, kültürümüzde saygı ve itibar gören köklü bir meslek grubudur. Tarihi süreçte usta-çırak ilişkisi ile başlayan ve anneden kıza geçerek devam eden bu mesleğin eğitimi, ülkemizde Osmanlı Dönemi’nde Dr. Besim Ömer Akalın Paşa’nın önderliğinde kurs düzeyinde başlamış, Cumhuriyet’in ilanı ile köy ebe okullarında devam etmiştir. Sağlık meslek liseleri ve ön lisans programlarıyla gelişmiş olup, 1996 yılında 4 yıllık lisans eğitimine ulaşmıştır.

Ebelik programının amacı; öğrencilere mesleki alanda sahip olması gereken bilgi, beceri, tutum ve özellikleri kapsayan yeterlilik ve yetkinlikleri kazandırmaktır.

Ebelik öğrencisi olmak isteyen kişiler, YÖK Atlas sistemi üzerinden hangi üniversitelerde ebelik bölümü olduğu, üniversitelerin vakıf veya devlet üniversitesi olup olmadığı, AYT- TYT sınavlarından kaç net yaptığında bu üniversitelere yerleşebildiği gibi çeşitli bilgilere ulaşabilmektedirler. Ebelik öğrenci adayları, tercih etmek istediği ebelik bölümünün detaylı bilgilerine o üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi web sayfasından veya doğrudan Ebelik bölümü web sayfasından erişebilirler.

2022 yılı itibariyle ebelik bölümünü kazanmak için, ÖSYM tarafından yapılan AYT-TYT sınavlarında her ders için belirlenen netlerin yapılması sonucunda elde edilen puan ve sıralama doğrultusunda tercih yapmak gerekmektedir. Ebelik, günümüzde 4 yıllık eğitim öğretim sürecini kapsamakta ve üniversitelerin fakülte veya yüksekokulları bünyesinde verilmektedir. Ebelik alanında en yüksek puanla tercih edilen üniversiteler arasında Ankara, Ege ve Marmara Üniversitesi sıralanabilir. Ebelik mesleğinin 4 yıllık eğitim programı içerisinde, üniversiteler arasında ufak tefek birtakım değişikler olsa da Ebelikte Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (EUÇEP) referans alınmaktadır. Ebelik öğrencileri; EUÇEP kapsamında ilk eğitim öğretim yılında Anatomi, Fizyoloji, Ebelikte Temel İlke ve Uygulamalar gibi daha temel dersler, ikinci eğitim öğretim yılında Dahili Cerrahi Hastalıklar, Doğum Öncesi Bakım gibi alana giriş dersleri, üçüncü eğitim öğretim yılında Doğum ve Doğum Sonrası Bakım, Yeni doğan Sağlığı, Toplum Ebeliği gibi alan dersleri ve son yılda ise Entegre Uygulama, Uygulamalı Doğum Bilgisi gibi hem teorik hem pratik içeriği olan birçok ders almaktadır. Yine üniversite bazında değişiklik gösterse de her öğrencinin eğitim öğretim yılı dışında tamamlaması gereken belirli bir iş günü yaz stajı yapması gerekmektedir. Öte yandan öğrenciler eğitim öğretim süreçleri içerisinde hem alanla ilgili hem de alan dışı birçok sosyal seçmeli dersi seçme şansına da sahiptirler. Acil Obstetrik Bakım, RİA Uygulama Becerisi, Aile Sağlığı, İşaret Dili, Drama gibi dersler bu konu için verilebilecek örneklerdendir.

Ebelik öğrencilerinin mezun olabilmeleri için eğitim öğretim süreci boyunca tamamlamaları gereken bazı kriterler bulunmaktadır. Bu kriterler;

Avrupa Parlamentosunun ve Konseyin 2005/36/ Mesleki Yeterliklerin Tanınmasına İlişkin Eylül 2005 tarihli 2005/36/EC Direktifi gereğince mezuniyet kriterlerini;

• 40 normal doğum yaptırma,
• 1 makat geliş doğumu yönetme,
• 100 sağlıklı gebe bakım, takip ve danışmanlığını yapma,
• 40 riskli gebe takibi ve bakımını yapma,
• 100 lohusa izlem ve bakımını yapma,
• 100 sağlıklı yenidoğan izlem ve bakımını yapma,
• 10 riskli yenidoğan izlem ve bakımını yapma tamamlaması gerekmektedir.

Ebelik öğrencileri; bazı üniversitelerde örneği olan (Örneğin; İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İlk Nefeste Ebelik Kulübü) ebelik kulüplerinin yer aldığı bir üniversitede eğitimini sürdürüyorsa bu kulüplere dahil olarak mesleki ve sosyal faaliyetlerde yer alabilirler. Ayrıca üniversite bünyesinde kurulan çeşitli topluluklarda da (sosyal sorumluluk, proje vb.) yer alabilir ve bu sayede de kendini geliştirebilirler. Ayrıca üniversiteleri tarafından oluşturan “Öğrenci Dekanlığı, Öğrenci Konseyi” gibi gruplarda da yer alarak kendilerini geliştirebilir ve eğitim aldığı üniversite tarafından sunulan “Yurt Dışı Değişim Programları (Örneğin: Erasmus +)” varsa bu imkanları da değerlendirebilirler. Ebelik öğrencileri öğrencilik dönemleri boyunca, alanlarında yılda bir kez olmak üzere düzenlenen Ulusal ve Uluslararası Öğrenci Kongresi’ne katılım sağlayarak kendilerini geliştirebilir, Ebelik mesleğini icra eden meslek büyükleri ile tanışma fırsatı yakalayabilir ve uluslararası katılımcılar ile görüşerek kendisi için uygulama olanağı oluşturabilirler. Aynı zamanda alanları ile alakalı gerek kongrelerde gerekse resmî kurumların Sürekli Eğitim Merkezleri vb. gibi kuruluşlar tarafından verilen çeşitli kurslara katılarak kişisel ve mesleki gelişimlerine katkı sunabilirler. Mesleki örgütlere üye olabilir ve Anadolu Ebeler Derneği Öğrenci Komisyonu içerisinde yer alarak kendi bulunduğu üniversiteyi temsil etme fırsatı yakalayabilir veya komisyon tarafından yapılan çeşitli faaliyetlerde yer alarak gelişimi için kendisine bir imkân oluşturabilir.

Ebelik öğrencileri mezun olduğunda “Ebe” unvanını almaktadırlar. Mezuniyet sonrası kamu bünyesinde çalışmak isteyen ebeler; KPSS (Genel Kültür- Genel Yetenek) sınavına katılıp yeterli puanı almaları halinde, aldıkları puan ile bir tercih listesi oluştururlar. Bu listede ise Sağlık Bakanlığı bünyesinde 1. Basamak (sağlık evi, aile sağlığı, toplum sağlığı merkezleri), 2. Basamak (devlet hastaneleri) veya 3. Basamak (eğitim ve araştırma hastanelerde) çeşitli sağlık kuruluşlarına yer verebilirler. Böylelikle kişi yaptığı sıralama sonucunda puanının uygun olması halinde ilgili kuruma atanmış olur. Öte yandan ebeler; özel hastanelerde de çalışabilmektedirler. Son yıllarda KPSS sınavından alınan puan ile yapılan atamalarda ebelerin en düşük 58-60 bandında puanlar ile bir kamu kurumunda çalışma hakkı kazandığı bilinmektedir.

Ayrıca ebelik mezunu kişiler ALES ve yabancı dil sınavlarından alınması gereken referans puanları alabilmeleri halinde lisansüstü eğitimin bulunduğu üniversitelerde eğitimlerine de yine ebelik alanında devam edebilirler.

2022 yılı itibariyle 24 üniversitede lisansüstü eğitim bulunmaktadır.

 Ebelik sanatının kıymetli öğrencilerine;

Mesleki aidiyetin en iyi öğrencilikte başladığı detayını hatırlatmak isteriz...

Sevgilerimizle ...

Hazırlayan: Ar. Gör. Uzm. Ebe Elif ÇİLESİZ

Ebelik Phd. Öğrencisi